Từ ngày 01/07/2025, các quy định về khấu trừ thuế giá trị gia tăng (GTGT) đã được điều chỉnh nghiêm ngặt hơn, đặc biệt liên quan đến điều kiện thanh toán không dùng tiền mặt. Thay đổi này nhằm tăng cường tính minh bạch và kiểm soát thuế, buộc mọi doanh nghiệp và hộ kinh doanh phải chú ý để tránh mất quyền khấu trừ chi phí.
Điều Kiện Khấu Trừ Thuế GTGT Theo Quy Định Mới
Dựa trên Khoản 2 Điều 14 Luật Thuế GTGT 2024, tất cả hàng hóa và dịch vụ mua vào – bất kể giá trị – đều yêu cầu chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt để được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt được chấp nhận bao gồm: chuyển khoản qua ngân hàng, ví điện tử và các phương thức thanh toán điện tử khác.
Ngoài ra, theo Điều 26 Nghị định 181/2025/NĐ-CP, hóa đơn có giá trị từ 5 triệu đồng trở lên (đã bao gồm VAT), kể cả hàng nhập khẩu, bắt buộc phải kèm chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mới đủ điều kiện khấu trừ.
Nói chung trước đây (theo Luật 2008), chỉ áp dụng cho hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên. Và từ 01/07/2025, ngưỡng giảm xuống còn 5 triệu đồng.
Đồng thời, hóa đơn dưới 5 triệu đồng: Có thể thanh toán bằng tiền mặt. Còn hóa đơn từ 5 triệu đồng trở lên: Phải sử dụng thanh toán không dùng tiền mặt.
Hộ Kinh Doanh Có Bắt Buộc Nhận Thanh Toán Chuyển Khoản Không?
Nhiều hộ kinh doanh băn khoăn: “Nếu không nhận chuyển khoản từ khách hàng, liệu có bị coi là trốn thuế?”
Câu trả lời là không bắt buộc. Hộ kinh doanh vẫn có quyền nhận thanh toán bằng tiền mặt. Tuy nhiên oanh thu tính thuế được xác định dựa trên tổng số tiền từ bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ, bất kể hình thức thu (tiền mặt hay chuyển khoản). Nếu cố tình không ghi nhận đầy đủ doanh thu thực tế – chẳng hạn chỉ nhận tiền mặt, không xuất hóa đơn hoặc kê khai thấp hơn – thì hành vi này có thể bị xử lý theo Điều 143 Luật Quản lý thuế 2019, coi là trốn thuế.
Nói chung hộ kinh doanh được nhận tiền mặt tự do. Nhưng phải ghi chép và kê khai chính xác toàn bộ doanh thu. Sử dụng tiền mặt để che giấu doanh thu sẽ dẫn đến rủi ro pháp lý cao.
Các Quy Định Mới Về Thanh Toán Không Dùng Tiền Mặt Từ 2025
Theo Điều 26 và Điểm h Khoản 3 Điều 27 Nghị định 181/2025/NĐ-CP, từ 01/07/2025, có 4 điểm chính cần lưu ý:
- Hóa đơn từ 5 triệu đồng (đã bao gồm VAT) trở lên: Bắt buộc thanh toán không dùng tiền mặt để khấu trừ thuế GTGT.
- Doanh nghiệp tư nhân nước ngoài: Có thể sử dụng tài khoản cá nhân của chủ doanh nghiệp (mở tại ngân hàng Việt Nam) để thanh toán cho hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu.
- Trường hợp ủy quyền: Nếu nhân viên sử dụng tiền cá nhân thanh toán chi phí, sau đó doanh nghiệp hoàn trả, vẫn được chấp nhận khấu trừ thuế GTGT.
- Nhiều hóa đơn trong ngày: Nếu cùng một nhà cung cấp, nhiều hóa đơn dưới 5 triệu đồng nhưng tổng giá trị ≥ 5 triệu đồng trong cùng ngày, vẫn phải thanh toán không dùng tiền mặt.
So Sánh Quy Định Cũ Và Mới
| Nội dung | Quy định cũ (Luật 2008) | Quy định mới (từ 01/07/2025) |
| Ngưỡng thanh toán không dùng tiền mặt | Hóa đơn ≥ 20 triệu đồng | Hóa đơn ≥ 5 triệu đồng |
| Hình thức chấp nhận | Chủ yếu chuyển khoản ngân hàng | Mở rộng: chuyển khoản, ví điện tử, thanh toán điện tử khác |
| Hóa đơn nhỏ trong ngày | Từng hóa đơn < 20 triệu có thể tiền mặt | Nhiều hóa đơn cùng nhà cung cấp, tổng ≥ 5 triệu phải không dùng tiền mặt |
Dựa vào những điểm trên có thể thấy doanh nghiệp cần điều chỉnh ngay quy trình kế toán và tài chính, đặc biệt với các giao dịch thường xuyên vượt 5 triệu đồng, để tránh sai sót.
Doanh Nghiệp Cần Chuẩn Bị Những Gì?
Để giảm thiểu rủi ro mất quyền khấu trừ thuế, các bước chuẩn bị sau là cần thiết:
- Rà soát quy trình thanh toán: Đảm bảo mọi khoản chi từ 5 triệu đồng trở lên được thực hiện qua chuyển khoản hoặc ví điện tử.
- Thống nhất với đối tác: Yêu cầu nhà cung cấp chấp nhận và cung cấp chứng từ thanh toán qua tài khoản ngân hàng.
- Đào tạo nhân viên: Hướng dẫn bộ phận kế toán nắm vững quy định mới, đặc biệt khi xử lý nhiều hóa đơn cùng ngày từ một nhà cung cấp.
- Quản lý chứng từ: Lưu trữ đầy đủ biên lai chuyển khoản, ủy nhiệm chi, biên lai điện tử kèm hóa đơn VAT để dễ dàng kiểm tra.
Từ 01/07/2025, quy định khấu trừ thuế GTGT đã được siết chặt hơn với yêu cầu thanh toán không dùng tiền mặt cho hóa đơn từ 5 triệu đồng trở lên. Điều này không chỉ áp dụng cho doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng gián tiếp đến hộ kinh doanh, dù họ không bắt buộc phải nhận chuyển khoản từ khách hàng – miễn là kê khai doanh thu đầy đủ và chính xác. Việc tuân thủ thanh toán qua ngân hàng hay ví điện tử không chỉ đáp ứng pháp lý mà còn giúp doanh nghiệp tăng tính minh bạch, quản lý dòng tiền hiệu quả hơn và giảm rủi ro bị truy thu thuế trong tương lai.